Wanneer je je afvraagt, of je computer gehackt is, kan je dat zelf eenvoudig controleren. Dat doe je door een programma te draaien dat checkt of er malware op je computer geïnstalleerd is.
Wat is malware?
Malware is kwaadaardig software, die inbrekers gebruiken om toegang te krijgen tot je bestanden en vertrouwelijke gegevens. Dat kan een computervirus zijn, maar ook een trojan horse of andere ongewenste software.
Malware preventie
Voorkomen is beter dan genezen. Dat kan met enkele eenvoudige stappen:
- Updates. Draai altijd zo snel mogelijk beschikbare updates van de software die je gebruikt. In Windows 10 en MacOS zit de optie om automatisch beschikbare updates te installeren. Zorg dus dat het aanstaat en dat de updates ook uitgevoerd kunnen worden. Dat geldt trouwens ook voor je mobiele telefoon, dat is in feite tegenwoordig een mini-computer die ook update nodig heeft.
- Antivirus software. Voor Windows computers belangrijk, vooral omdat dit het meest gebruikte besturingssysteem is en het voor inbrekers dus het meeste loont om daar op in te breken. Het ingebouwde programma Windows Defender werkt al redelijk goed, maar zorg er dan wel voor dat de Cloud beveiliging aan staat. Voor Mac zijn ook antivirus programma’s beschikbaar, maar die worden niet of nauwelijks gebruikt, omdat Mac van zichzelf al behoorlijk veilig is.
- Firewall. In je computer zit een firewall. Zet die aan om verbindingen vanuit het internet te blokkeren, tenzij jij zelf of het programma dat je gebruikt, toestemming geeft voor de verbinding.
- VPN. Nog een stap verder is het gebruiken van een VPN verbinding om al je internet verkeer af te schermen van de buitenwereld. Zo’n versleutelde verbinding heet ook wel een VPN tunnel en voorkomt meekijken door ongewenste personen.
Phishing
Heb je een e-mailbericht ontvangen en heb je op een link geklikt, waarvan je achteraf denkt, dat is misschien toch niet zo handig geweest? Check het bericht door naar de details van de afzender te kijken en over een link te zweven (NIET klikken!!!). In beide gevallen zie je de achterliggende informatie die soms heel anders is dan op het eerste gezicht wordt getoond. Ook zie je dan vaak hele vreemde namen of domeinen en dan weet je dat het niet goed zit.
Een goed spamfilter haalt al veel berichten uit je inbox, maar soms moet je het spamfilter helpen door bepaalde berichten te markeren als spam en andere berichten juist te markeren als geen spam.
Phishing is de methode waarbij kwaadwillenden proberen in te breken op je computer door jou via een link naar een website te sturen die is nagemaakt en sprekend lijkt op bijvoorbeeld de website van je bank. Wanneer je daarop inlog en denkt dat je op je bank inlogt, geef je dus eigenlijk je inlog gegevens aan de inbrekers die er vervolgens je bankrekening mee leeg kunnen roven.
Dit is al vrij eenvoudig te voorkomen door het gebruik van tweeweg authenticatie. Lees meer in onze handleidingen om dat te activeren.
Malware opsporen
Is je computer traag of werken bepaalde programma’s niet of niet goed meer? Dan kan er malware op je computer geïnstalleerd zijn, maar het hoeft niet. Je kunt in dit geval niet vertrouwen op je virusscanner, want als de malware op je computer staat heeft die de virusscanner kunnen omzeilen. Toch zijn er enkele gratis programma’s waarmee je kan checken of er malware op je computer staat.
Controleer het zelf met een van de volgende programma’s:
- HouseCall is een gratis online scanner van Trend Micro. Installeer de software op je computer en negeer de opties om de betaalde variant uit te proberen.
Voordat je gaat scannen, in de opties aangeven dat je een full scan (volledige scan) wilt uitvoeren. Zo ben je er zeker van, dat alle bestanden worden nagelopen. - Eset heeft ook een gratis online scanner. Gebruik deze ook om je computer te controleren, om de simpele reden dat twee scanners meer zien dan één. Kies bij downloaden voor de optie Online Scan.
Eest kan ook je thuisnetwerk inventariseren, maar waarschuwt dan netjes dat informatie wordt verzameld en opgeslagen op hun servers. Maak dus zelf de keuze of je dat wilt. Zet het uit, wanneer je denkt dat het niet noodzakelijk is. - Bitdefender heeft ook een gratis scanner. Nadat je het pakket hebt geïnstalleerd op je computer, vraagt het continu om een inlog. Daarmee kan je er dus vanuit gaan dat het programma jouw computer gegevens aan jouw persoonlijke gegevens koppelt. En dat is niet nodig voor een goede scan.
Conclusie
Voorkomen is beter dan genezen. Beveilig je computer en draai altijd zo snel mogelijk de beschikbare updates. Overkomt het je toch dat er malware op je computer staat, dan kun je dat met bovenstaande programma’s opsporen en de malware in een quarantaine plaatsen of verwijderen van je computer.